Thiếu máu não thoáng qua là gì ? Hãy cảnh giác với loại triệu chứng này

Tai biến mạch máu não hay còn gọi là đột quỵ, là bệnh lí tổn thương một phần não, xảy ra đột ngột. Để lại nhiều di chứng nặng nề cho người bệnh như: liệt nửa người, rối loạn ngôn ngữ, đi lại khó khăn, méo miệng…có thể gây nguy hiểm đến tính mạng, nếu không cấp cứu kịp thời.

Hiện nay trung bình cứ 3 bệnh nhân đột quỵ, thì có 2 bệnh nhân đột quỵ do thiếu máu não. Đáng lo ngại là không ít bệnh nhân nhập viện, do không biết dấu hiệu của tiền đột quỵ. Những cơn choáng váng, chóng mặt do thiếu máu thoáng qua, tưởng chừng sẽ không có gì nghiêm trọng. Lại chính là dấu hiệu cảnh báo cho đột quỵ xảy ra bất cứ lúc nào. Cùng tìm hiểu bảng tin sức khỏe ngay sau đây để biết rõ hơn về bệnh lí thiếu máu não thoáng qua, để kịp thời có những biện pháp chăm sóc tốt cho bộ não của mình.

Thế nào là thiếu máu não thoáng qua

Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) là cơn rối loạn chức năng thần kinh thoáng qua. Triệu chứng giống triệu chứng đột quỵ tuy nhiên chỉ kéo dài trong một vài phút. Thường kéo dài dưới 1 đến 2 giờ tối đa là 1 ngày và không để lại dấu hiệu yếu liệt.

Thiếu máu não thoáng qua

Huyết khối này có thể hình thành ở các vị trí tổn thương trong mạch máu não. Cũng có thể là từ các vị trí khác di chuyển lên não Gây tắc nghẽn dòng chảy máu lên não.

Đáng ngại hơn cả là khoảng 40% người từng thiếu máu não thoáng qua sẽ gặp phải một cơn đột quỵ. Thiếu máu não thoáng qua là tình trạng lưu lượng máu lên não giảm. Nên không cung cấp đủ ôxy và dưỡng chất cần thiết cho một số vùng của não. Chủ yếu gây ra do sự lấp mạch bởi huyết khối nhỏ.

Các yếu tố dẫn đến thiếu máu não thoáng qua

Thiếu máu não thoáng qua xuất hiện dưới nhiều yếu tố đó là: di truyền, những người có cha mẹ bị bệnh tim mạch dễ bị cơn thiếu máu não thoáng qua. Người trên 55 tuổi, nam mắc nhiều hơn nữ. Những đối tượng nguy cơ cao mắc thiếu máu não thoáng qua là người béo phì. Người mắc các bệnh như: tăng huyết áp, bệnh van tim, suy tim, tiểu đường, cholesterol máu cao, hút thuốc lá, sử dụng ma túy…

Cơn thiếu máu não thoáng qua dấu hiệu cảnh báo đột quỵ

Cơn thiếu máu não thoáng qua thường xảy ra đột ngột trong khoảng thời gian ngắn. Do sự lưu thông của máu trong động mạch bị giảm vì động mạch bị hẹp. Bị co thắt hoặc bị tắc nghẽn do một cục máu đông từ tim hay một mảng vữa xơ từ động mạch lớn lưu thông đến một mạch máu nhỏ ở não. Những trường hợp tắc nghẽn này rất dễ xảy ra. Vì hệ thống mạch máu não phần lớn là mạch máu tận, rất nhỏ và dễ bị tổn thương.

Vậy biểu hiện của thiếu máu não thoáng qua là gì ?

Vùng vận động não bị tổn thương

Mỗi vùng não của chúng ta được nuôi dưỡng bằng một mạch máu riêng. Nếu các mạch máu này bị hẹp hoặc bị bít tắc, làm giảm sự tưới máu cho phần não mà mạch máu chi phối. Sẽ gây rối loạn chức năng của vùng não đó. Hơn nữa, mỗi phần của não lại chi phối một bộ phận của cơ thể: về vận động, cảm giác, về ngôn ngữ, về 6 giác quan… Vì vậy khi một vùng não bị tổn thương sẽ xuất hiện triệu chứng ở cơ thể mà vùng não chi phối như: Vùng vận động của não bị tổn thương thì bệnh nhân bị liệt.

Vùng ngôn ngữ bị tổn thương

Vùng ngôn ngữ bị tổn thương thì bệnh nhân nói ngọng hoặc không nói được nữa… Tùy vào mức độ thiếu máu và chức năng của các tế bào não mà mạch máu đó nuôi dưỡng. Cơ thể sẽ gặp phải những triệu chứng khác nhau như yếu liệt tay chân, méo miệng, khó nói, nói đớ, tê nửa người, choáng váng, hoa mắt, chóng mặt… Ngoài ra, còn có một số triệu chứng khác như giảm khả năng tập trung Các trục trặc về trí nhớ cho đến những triệu chứng nghiêm trọng như rối loạn nhận biết, mất trí nhớ kiểu Alzheimer…

Não là tổ chức tiêu thụ nhiều ôxy nhất khi hoạt động và rất nhạy cảm với tình trạng thiếu ôxy. Nếu thiếu dưỡng khí trong 4 -5 phút. Các tế bào não đã bị huỷ hoại không phục hồi được nữa. Nếu sự tưới máu chỉ giảm trong một thời gian ngắn chưa làm chết các tế vào thần kinh thì triệu chứng chỉ thoáng qua.

Trường hợp các tế bào thần kinh bị tổn thương vĩnh viễn

Trường hợp mạch máu bị tắc nghẽn hoàn toàn thì các tế bào thần kinh bị tổn thương vĩnh viễn. Các triệu chứng trở thành di chứng vĩnh viễn của tai biến mạch máu não. Trong một vài trường hợp, cơn thiếu máu não thoáng qua diễn biến từ từ, một số lại tiến triển rất nhanh. Tai biến mạch máu não thường dài hơn cơn thiếu máu não thoáng qua. Phản ánh tình trạng tổn thương vĩnh viễn và rất nặng.

Thiếu máu não thoáng qua xuất hiện khá phổ biến. Nhưng không phải ai cũng ý thức được mức độ nghiêm trọng của tình trạng này. Đến khi bị tai biến thật sự thì đã trễ. Dấu hiệu của cơn thiếu máu não thoáng qua xuất hiện đột ngột khi bệnh nhân đang sinh hoạt bình thường như: bất tỉnh, nhức đầu, yếu nhẹ hoặc liệt nửa người, nói ngọng hay không nói được, một mắt hoặc cả hai mắt bỗng không nhìn thấy. Tự nhiên mất thăng bằng, chóng mặt, đi hay đứng không vững…

Các dấu hiệu trên chỉ kéo dài khoảng 1-10 phút, hiếm khi kéo dài quá 1 giờ. Khi triệu chứng kéo dài quá 1giờ được xem như não đã bị tổn thương vĩnh viễn. Và bệnh nhân đã bị tai biến mạch máu não.

Làm gì khi bị thiếu máu não thoáng qua 

Cơ thể cần được nghỉ ngơi

Dù là cơn thiếu máu não thoáng qua thường chỉ kéo dài vài phút. Sau đó sẽ hết nhưng tình trạng này nên được đánh giá như một cấp cứu khẩn cấp về tai biến mạch máu não để cố gắng ngăn ngừa sự tái phát. Cơn thiếu máu não thoáng qua có thể xảy ra một hoặc nhiều lần. Dẫn đến tai biến mạch máu não thực sự. Khi cơn thiếu máu não thoáng qua mới xảy ra. Người bệnh cần được ở trong tình trạng nghỉ ngơi (nằm trên mặt phẳng sao cho máu đến não dễ dàng nhất).

Cơ thể cần được nghỉ ngoi sau cơn thiếu máu não

Không nên hoạt động mạnh hay có cảm xúc mạnh để phòng ngừa tai biến mạch máu não thực sự. Sau đó cần gọi cấp cứu hay chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để khám. Làm các xét nghiệm để loại trừ tai biến mạch máu não và điều trị khẩn cấp.

Thiếu máu não – Tránh hoạt động mạnh và cảm xúc mạnh

Việc xử lý, thăm khám và điều trị giải quyết cục máu đông chỉ mang lại hiệu quả tốt nhất trong 3 – 4 giờ đầu. Bệnh nhân có thể phục hồi hoàn toàn trong vài phút hay trong khoảng 1 giờ. Nhưng cần lưu ý rằng bệnh nhân có thể bị tái phát nhiều lần. Và dẫn tới tai biến mạch máu não với các biểu hiện hôn mê và liệt nửa người vĩnh viễn. Nặng hơn có thể dẫn đến nguy cơ tử vong.

Cần được thăm khám cẩn thận và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Không được cho người bệnh bị thiếu máu não thoáng qua dùng các loại thuốc chống đông máu, hạ huyết áp nhanh chóng… Bệnh nhân cần được thăm khám cẩn thận và chỉ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Vì nếu tự ý dùng thuốc rất có thể sẽ làm cho bệnh trầm trọng hơn.

Hy vọng những thông tin hữu ích chỉ rõ nguyên nhân cũng như cách phòng căn bệnh thiếu máu não thoáng qua sẽ giúp ích cho bạn và người thân trong gia đình, ngăn ngừa được căn bệnh tưởng chừng như vô hại này.

Nguồn: suckhoe24g.com.vn